Surfing couches in Kazachstan

Meteen als we in de eerste grote stad over de grens aankomen is duidelijk dat we in het meest welvarende land van Centraal Azië zijn aangekomen. Shymkent heeft westerse winkelcentra met de bekende merkwinkels, er komt top-40 popmuziek uit de speakers, de meisjes dragen korte broekjes en make-up en de jongens hebben een Bieber-kapsel. De schijnbare rijkdom en ontwikkeling is overduidelijk te zien.

In een eerste oogopslag ervaren we dit ook als we bij onze couchsurfing host Aliya aankomen. Ze is een zeer open minded jonge vrouw die veel gereisd heeft en nu dat ze een eigen huis heeft deze wekelijks openstelt voor couchsurfers. Na een warm welkom met chai kregen we dus ook de sleutel in onze handen gedrukt; Aliya moest de stad uit maar we konden haar zusjes altijd bereiken. Dat ze de sleutel van haar huis bij complete vreemden laat is geen punt, het vertrouwen wat je aan een ander geeft ontvang je automatisch terug. De couchsurfing mindset!
We kregen van één van de zussen de uitnodiging om mee te gaan stappen die avond. Na 'indrinken' met pullen bier in een Russische karaokebar gingen we naar haar favoriete club. Oftewel, een restaurantzaal achter een snackbar met DJ en discolichten, waar een klein groepje mensen aan het dansen was en at tussen de liedjes door. Hier ontmoetten we haar vrienden, die aan onze lippen hingen als wij over onze reis, Amsterdam en het marihuana-beleid praten. Wat voor ons erg interessant was, is hoe jonge mensen hier met elkaar omgaan en de sociale druk die op hen uitgeoefend wordt. Dit zagen we in eerste instantie omdat het meisje enkel uit het oog van haar vrienden alcohol durfde te drinken en hoorden we nog uitgebreider bij haar thuis. Hier durfde ze pas vrij te praten over de rol van de vrouw in de samenleving. Waar meisjes voordat ze gaan trouwen absoluut geen seksueel contact mogen hebben en niet mogen drinken of roken, is deze regel niet ter sprake voor de man. Sterker nog, voor de man is het normaal terwijl het voor meiden normaler is om de maagdelijkheid weer terug te krijgen bij de plastisch chirurg. Wanneer meiden namelijk geen maagd meer zijn, ouder zijn dan 25 of zich 'wild' gedragen, zijn ze geen goede vrouw meer en wil er geen man met ze trouwen. De maagdelijk witte trouwjurken die we overal in deze regio zijn tegengekomen kregen voor ons een ander uiterlijk. De rechten van de vrouw worden er tevens niet beter op wanneer ze getrouwd zijn. Maar toch is trouwen beter voor het imago, en dat is uiteindelijk waar het om draait. De vrijheid die wij in Nederland kennen is ver te zoeken, het verhaal maakt dus ook een grote indruk op ons.
Naast de indrukwekkende couchsurf ervaring hadden we in Symkent nog een positieve meevaller met ons visum. Nederland is één van de zes landen die 15 dagen visum- en registratievrij toegang heeft tot Kazachstan. Dit was voor ons een hele opluchting na controleland Oezbekistan.

We vervolgden onze trip via pelgrimsstad Turkestan, waar we om het af te leren nog een Islamitisch mausoleum bezochten, naar Almaty. Het vroegere knooppunt van de zijdenroute en de voormalige hoofdstad van Kazachstan is nog steeds een belangrijke stad voor Kazachstanen. Ondanks dat wij het niet zo hebben op de grotere steden, besloten we toch meer tijd te gaan besteden in deze groene stad. Dat we in Almaty zóveel zouden gaan meemaken, hadden we op het begin niet verwacht.
De tweede avond van ons verblijf in Almaty leerden we een stel uit Australië en een gast uit de VS kennen, waar het heel leuk mee klikte. We hadden een leuke avond met goede gesprekken, vodka en de wedstrijd Nederland-Kazachstan op tv. De leuke sfeer draaide echter opeens om toen de Australiër vanaf onze kamer naar beneden kwam rennen. Rook! Rook! En waar rook is, is vuur. Inderdaad ons hostel stond op het punt om af te branden. Terwijl de jongens naar boven renden om bezittingen en natuurlijk de andere gasten te redden, stond ik buiten verbaasd te kijken hoe snel het allemaal ging. Binnen no time hadden de jongens alle gasten naar buiten geholpen, stond er een deel van de bezittingen buiten en kwam de brandweer aangereden. Drie uur later hadden de 76 brandweermannen de brand geblust, maar was het hostel helemaal verwoest. Terwijl we samen met het kleine groepje backpackers met nauwelijks tot geen bezittingen op straat stonden, kwam er geen enkele aandacht van de hulptroepen naar ons. De ambulance reed weg toen bleek dat er geen gewonden waren en de enkel Russisch sprekende politie deed meer moeite om ons te negeren dan te helpen. Nog steeds verward van alle gebeurtenissen van de afgelopen uren, werden we naar een appartement van een vriend van de hostel eigenaar gebracht. Hier beseften we het pas; we hebben alle belangrijke bezittingen en het allerbelangrijkste, we leven nog! De volgende dag checkten we in bij een ander hostel en kregen we al snel het verlossende bericht: er zijn bezittingen gevonden. Zeker voor Tom uit de VS, die dacht al zijn spullen kwijt te zijn, was dit een grote opluchting. De dag na de brand is de ravage pas goed zichtbaar. Het hele gebouw staat onder water, het plafond is weg of gesmolten, alles is zwart en de stank is ondragelijk. Als we onze kamer inlopen weet ik zeker dat mijn grote beschermengel bij ons is geweest de vorige avond. Onze bezittingen hebben veel rook- en waterschade maar zijn voor het grootste deel nog te redden. Ook de bezittingen van Tom zijn er goed vanaf gekomen. Na deze heftige gebeurtenis aan het begin van ons verblijf in Almaty, kijken we met een positieve blik vooruit en gaan enkel nog genieten van de stad. Voor mij begon dit meteen goed met een middagje shoppen omdat mijn kleding de rookschade niet overleefd had, een leuke bijkomstigheid.

De dag erna gingen we naar het consulaat van India voor ons visum, de main reason van ons lange verblijf in Almaty. We stonden al om 6 uur voor het hek, terwijl later bleek dat deze pas om 10 uur open ging. De 4 uur wachten in de kou werden beloond met nog 2 uur binnen wachten. Net toen we dachten dat ze onze papieren niet serieus zouden nemen omdat deze half smerig waren van de brandvlekken (de documenten hadden de brand wonderbaarlijk overleefd), kregen we een briefje in onze handen gedrukt. "2 people from the Netherlands, visa next friday", yes! Dat het zo goedkoop ($30) en super gemakkelijk zou zijn om een visa te krijgen voor India hadden we niet verwacht. Een tip voor alle budget reizigers die naar India willen; regel je visa in het buitenland en laat het niet door een agency doen in Nederland. Dit scheelt je misschien geen tijd maar wel een hoop geld.

Naast de regelzaken rondom de brand en het India visum zijn we nog naar een uitkijkpunt over de stad gegaan, hebben we een relaxte wandeling in de bergen gemaakt met uitzicht op de besneeuwde bergtoppen en als hoogtepunt zijn we gaan schaatsen op de hoogste outdoor-schaatsbaan ter wereld. Al schaatsende hebben we dus Lando's 25ste verjaardag gevierd.

Hetgeen wat ons echter het meest is bijgebleven van Almaty zijn de mensen die we er hebben leren kennen. Naast het leuke Australische stel en Tom uit de VS, hebben we ook kennis gemaakt met de Kazachstanen. Het hostel waar we verbleven was meer een studentenhuis voor gasten vanuit heel Kazachstan. De mensen in Kazachstan zijn erg vriendelijk en gastvrij en praten graag ober hun cultuur. Uit interesse naar de point of view van de man ten opzichte van de vrouw, kwam het huwelijk ook hier ter sprake. Het verhaal vanuit Shymkent werd niet alleen bevestigd, maar werd zelfs gezien als de normaalste zaak ter wereld. Tot voor kort behoorde het ontvoeren van vrouwen en harde mishandeling tot de orde van de dag, maar daar lijkt nu verandering in te komen en is de rol van de vrouw met name in het westerse Almaty aan het verbeteren.
Gelukkig kregen we dankzij een nieuwe couchsurfing ervaring een heel ander soort jonge Kazachstaanse vrouw te zien. Onze host Nazira is een vrolijke, onafhankelijke, techno liefhebbende, goed opgeleide en reislustige meid met een eigentijdse kijk op de wereld. Er was meteen een positieve klik en we voelden ons thuis in haar appartement. Na de laatste avond heerlijk te hebben gedanst op techno deuntjes in een internationale bar, was het tijd voor ons laatste couchsurfing avontuur in Kazachstan. Deze keer werden we met open armen ontvangen bij Sergey en Stan, die erg actief zijn op couchsurfing. Dit bleek meteen toen we na een rondleiding door hun prachtige tuin in de watten werden gelegd met heerlijk traditioneel eten en we zelfs gebruik mochten maken van de sauna. In de gesprekken met Sergey en Stan kwam ook het onderwerp vrijheid aan bod. Deze keer ging het echter over leven in een communistische systeem. Het begrip vrijheid zoals we deze in het kapitalistische systeem kennen is er niet, maar er zijn zoveel meer gelijke kansen voor de mensen in de samenleving. In Nederland zien we vaak de negatieve kanten van dit systeem en idealiseren onze eigen samenleving. Voor ons was het dus heel erg interessant om de andere kant van het communisme te horen en te beseffen dat er zeker vrijheid werd ervaren.
De hele couchsurfing ervaringen in Kazachstan hebben ons zoveel meer inzicht gegeven in de cultuur van het land, het dagelijks leven en heeft ons veel doen nadenken. Zeker over ons eigen leven en vrijheid zoals wij dit begrip kennen.

Één ding is zeker; de mogelijkheid om verschillende inzichten en ervaringen met mensen over de hele wereld te kunnen delen, geeft ons ultieme vrijheid.
Dit is waarom wij reizen.

Liefs,
Lando & Lisa

Leuk om jullie reacties te lezen!